Op de voorgevel van de Vredeskapel aan de Hoofdstraat 20 te Kerkrade staat de zin
“opdat wij de vrijheid waard blijven 1940 – 1945”.
Het idee voor de oprichting van een Vredesmonument en de “Stichting Koningin van de Vrede” ontstond toen Kerkrade
in het najaar van 1944 in de frontlinie lag tussen bevrijders en bezetters. Tijdens deze periode moesten 30.000 Kerkradenaren
worden geëvacueerd.
In 1945, één jaar na de bevrijding van Kerkrade, wordt door een groep kerkradenaren de Stichting Koningin van de Vrede opgericht, met als doel een levend Vredesmonument in de vorm van een kapel, midden in het centrum van de stad.
In deze kapel kon een “eeuwigdurende aanbidding” van het Allerheiligste plaatsvinden uit dankbaarheid voor het gespaard blijven van oorlogsgeweld in Kerkrade en voor de bevrijding.
Door het Gemeentebestuur van Kerkrade wordt het pand Hoofdstraat 20 beschikbaar gesteld om er een kapel in te richten, maar ook om huisvesting te geven aan een kloosterorde, die mee zou zorgen voor het in stand houden van de eeuwigdurende aanbidding.
In augustus 1946 nemen 12 Zusters Clarissen hun intrek in dit eenvoudige klooster, waar zij “offeren en bidden voor het welzijn van de kerkraadse gemeenschap”.
Op 30 april 1950 werd het in de kapel aanwezige Mariabeeld onthuld, als Koningin van de Vrede. Burgemeester Lempers riep de kerkraadse bevolking op “steeds bij het passeren van het beeld te denken aan hen die ons ontvielen en aan datgene wat door hemelse voorspraak Kerkrade bespaard bleef”.
In oktober 1957 vertrekken de zusters. De taak werd voor hen te zwaar. Eigenlijk was het kloostertje vanaf het begin te klein.
Men kon geen nieuwe zusters huisvesten omdat er onvoldoende ruimte was.
Op 27 oktober 1957 nemen 8 Zusters Dienaressen van het H. Sacrament hun intrek in het oude en kleine kloostergebouw.
Kerkrade begroet “de Witte Zusters”.
In de Lambertuskerk werd een plechtige Eucharistie gevierd door deken Ramaekers, die de zusters welkom heette.
Nadat het Allerheiligste in de kapel was uitgesteld, knielde één van de zusters neer op de bidstoel om te beginnen met de aanbidding, daarmee invulling gevend aan de wens van Kerkrade.
Er kwam een nieuwe kapel; deze werd op 5 mei 1964 geconsacreerd. Een nieuw klooster kwam in 1976, waarmee aan de gebrekkige huisvesting van de zusters een einde kwam.
Door de gevorderde leeftijd en de gezondheid van de beide in 2001 nog in Kerkrade wonende “Witte Zusters” voelen deze zich genoodzaakt hun werkzaamheden te beëindigen en uit Kerkrade te vertrekken.
Daarmee komt na een 44-jarig verblijf een einde aan het tijdperk van de “Witte Zusters”.
In april 2002 vestigen 5 Paters Sacramentijnen zich in het klooster om mee te zorgen voor het in stand houden van het levend Vredesmonument. Ook zij werden een begrip in Kerkrade, maar het bleef toch altijd de kapel van de “Witte Zusters”.
In augustus 2019 vertrekken deze paters uit Kerkrade. Ook hun aantal is gedaald en het is voor de Congregatie niet meer mogelijk het klooster in stand te houden.
De “Stichting Koningin van de Vrede” heeft te kennen gegeven zeer veel dank verschuldigd te zijn aan zowel de Zusters Clarissen, de Witte Zusters als aan de Paters Sacramentijnen voor alles wat zij, iedere orde op hun eigen wijze, hebben gedaan voor het gedurende 75 jaar in stand houden van het levend Vredesmonument, de voortdurende aanbidding.
Het vertrek van de paters betekent uiteraard niet het einde van dit uniek stukje geschiedenis en cultuur van Kerkrade. De Parochiefederatie Kerkrade neemt de zorg voor het instandhouden van de Vredeskapel voor haar rekening. Samen met de, zeker nu onmisbare, leden van de Erewacht wordt gezorgd voor het voortduren van de “eeuwigdurende aanbidding” van het Heilig Sacrament en Maria Koningin van de Vrede. Reeds gedurende vele jaren zijn de mensen uit Kerkrade en omgeving, als Erewacht, bereid om dagelijks, wekelijks of maandelijks gedurende enige tijd aanwezig te zijn in de kapel. En dat gebeurt dus al vele jaren dagelijks tussen 10.00 en 15.00 uur. Op dit ogenblik betreft dit een aantal van bijna 150 personen.
Maar uiteraard kunnen er altijd nog bidders bij.
Daarmee kan worden gesteld dat de leden van de Erewacht, door hun inzet, een geweldige dienst bewijzen aan de kerkraadse gemeenschap.
Ook wordt voortgezet, door een wisselende inzet van priesters, dat op 5 dagen in de week een Heilige Mis wordt opgedragen.
Op woensdag 25 september 2019 werd een Vredeswake gehouden in de Vredeskapel, georganiseerd door de Oranjevereniging Kerkrade. In het middelpunt stond uiteraard 75 jaar bevrijding van Kerkrade. Van 09.00 tot 22.00 uur was er een dagvullend programma waaraan vele verenigingen en particulieren hun medewerking hebben verleend.
Gesteld kan worden dat op deze dag velen de kapel met een bezoek hebben vereerd en deze dag een groot succes is geweest.
© 2022 Toon Janssen
Toekomst Vredeskapel en klooster
Op dinsdag 1 maart heeft de Stichting ‘Koningin van de Vrede’ het klooster terug verworven van de Paters Sacramentijnen. Eén dag later werd door burgemeester Dassen de vraag gesteld naar mogelijke opvang in het klooster voor Oekraïense vluchtelingen. Uiteindelijk is in juni 2022de opvang mogelijk gemaakt voor 15 Oekraïense vrouwen en kinderen. Naar de toekomst toe, heeft de Stichting een crowd-funding gestart teneinde het klooster geschikt te maken voor opvang van kansarme mensen uit de gemeenschap. Dit alles in de vorm van een diaconaal en pastoraal centrum voor het Dekenaat Kerkrade en de parochies van de oostkant van Kerkrade. Dit behelst een laagdrempelige inloop waarbij mensen hulp kunne krijgen op allerlei mogelijke fronten wanneer ze ergens zijn vastgelopen in hun leven. Verder zullen in beperkte mate appartementen beschikbaar komen, waar mensen tijdelijk of structureel kunnen verblijven. In dit gebruik participeert ook de Stichting Caritas 045, die zich sinds twee jaar inzet voor maaltijdverstrekking aan de minima. Verder is sinds kort een begin gemaakt met het project ‘Samen aan tafel’ waarbij mensen aan tafel gaan met anderen uit onze samenleving die hen op weg kunnen helpen. De Vredeskapelzelf blijft natuurlijk op de eerste plaats de plek waar dagelijkse aanbidding plaatsvindt. Op de tweede plaats wordt het in toenemende mate ook een plek van gebedsgroepen van allerlei aard. Er worden ook lezingen aangeboden over kerkelijke en actuele thematieken.
De kapel is vooral ook in gebruik als dagkapel van de St. Lambertusparochie waar vijf keer per week de H.Mis wordt opgedragen. Voor veel mensen is dit een oase ten midden van de drukte van het hedendaagse leven. Een plek om als het ware de geestelijke accu van het leven ietwat op te laden. Je zou het bijna de huiskamer van Kerkrade kunnen noemen; een plek waar iedereen welkom is en waar iedereen zich thuis kan voelen.